Position Paper Berend Raap, St.Alphatrots

Bijdrage Stichting Alphatrots aan rondetafelgesprek rechtspositie deeltijd huishoudelijk personeel

In beginsel zou de regeling dienstverlening aan huis (DAH) uitstekend kunnen werken en op bepaalde fronten doet het dat ook. Voor een bepaalde doelgroep is het aantrekkelijk om onder de bepalingen van de regeling werkzaamheden te verrichten. Met name voor de hulp bij het huishouden Wmo (in de toekomst ook voor begeleiding Wmo) komt er door de regeling een potentieel aan arbeidskrachten beschikbaar dat in een regulier dienstverband niet beschikbaar zouden zijn. Berekening van het NIBUD in opdracht van Alphatrots hebben aangetoond dat de alphahulp netto aanzienlijk meer verdient dan de vergelijkbare medewerker in loondienst. Een ieder zou op basis van eerlijke en volledige informatie de afweging moeten kunnen maken om al dan niet onder de DAH te willen werken, zich bewust van het feit dat daarmee bepaalde rechten worden opgegeven.
MAAR:
1). Informatievoorziening over rechten en plichten binnen de DAH is zwaar onvoldoende. Er is absoluut geen sprake van duidelijke en juiste informatie op basis waarvan een afgewogen keuze gemaakt kan worden. De informatie op de website van SZW is formeel en niet praktisch en eenduidig. Een groot aantal ‘wat als’ vragen en antwoorden zou al veel duidelijkheid kunnen scheppen.
2). Omdat alphahulpen bewust afstand doen van bepaalde rechten wordt vaak maar voor het gemak aangenomen dat ze daarmee van alle rechten afstand hebben gedaan. Zelfs de rechten die ze wel hebben worden hen maar al te vaak ontnomen.
a. Bij vakantie of ziekenhuisopname van de werkgever ontvangt de hulp zelden salaris. Dit is in strijd met BW 7:628.
b. Wettelijke opzegtermijnen conform BW 7:672 die kunnen oplopen tot maximaal 4 maanden worden niet of nauwelijks nageleefd.
Alphahulpen werken vanuit een gemeentelijk Wmo PGB voor een budgethouder (werkgever). De meeste gemeenten hebben geen enkele boodschap aan de wettelijke verplichtingen die de werkgever heeft jegens de alphahulp. De verordeningen en besluiten zijn vooral gebaseerd op werkbaarheid voor de gemeente en niet op wettelijke bepalingen. Als de werkgever geen budget ontvangt van de gemeente voor het nakomen van zijn wettelijke verplichtingen betaalt die op zijn beurt ook de alphahulp niet. De pijn wordt doorgeschoven tot die bij de alphahulp ligt. Stichting Alphatrots dreigt in financiële problemen te komen omdat namens cliënten wel de verplichtingen jegens alphahulpen worden nagekomen maar we dit van gemeenten niet gecompenseerd krijgen.
Gemeenten Tilburg en Breda hebben vanuit bezuinigingsoogpunt zelfs weloverwogen. en bewust de keuze gemaakt om met de alfacheque de wettelijke arbeidsrechtelijke bepalingen terzijde te schuiven: “niet gewerkt, geen salaris” is hun motto. (dit blijkt uit antwoorden van de respectievelijke helpdesks van deze gemeenten)
Als Alphatrots deze zaken bij gemeenten aankaart worden we op z’n best aangehoord. Men verwijst naar de standaardcontracten van de SVB die ook niet conform het BW zijn. De SVB reageert, na een eerste standaardantwoord, niet op vragen van Alphatrots. Per Saldo, in dezen de vereniging van werkgevers, wordt sinds jaar en dag gesubsidieerd door de rijksoverheid waar de belangenbehartiger van de werknemers (Stichting Alphatrots) het volledig zonder subsidies moet stellen. Voor de alphahulpen is dit een onevenwichtige situatie.
NODIG IS:
1). Een duidelijke stellingname van de minister over de toepasbaarheid van BW boek 7 artikelen 628, 672 en 675 en een stellingnamen over het in acht nemen van artikel 672 in geval van overlijden (BW7:675).
2). Het samenvatten van deze rechten van de alphahulp in een duidelijke brochure en/of website
3). Een duidelijke stellingname van de staatsecretaris VWS over het al dan niet voldoen aan de compensatieplicht Wmo indien gemeenten besluiten om het nakomen van deze wettelijke verplichtingen niet binnen het PGB aan de burger te compenseren.
4). Organisatiesubsidie voor Stichting Alphatrots voor het kunnen blijven signaleren en aankaarten van knelpunten.