Vereniging voor Vrouw en Recht – Clara Wichmann

De Vereniging is (her-)opgericht op 22 april 2004 naar aanleiding van de opheffing van het Clara Wichmann Instituut (CLWI) vanwege de beëindiging van de subsidieverlening door het Ministerie van Justitie.

Het CLWI heeft bestaan van 1987 tot 2004. Een aantal actieve feministische juristes vond dat met name de netwerk-functie van dit instituut niet verloren mocht gaan en heeft daarom tot de oprichting van de Vereniging besloten.

Het CLWI was een expertisecentrum op het gebied van Vrouw en Recht, dat de volgende kerntaken vervulde: het uitgeven van een professioneel tijdschrift (Nemesis), het bijhouden van een databank met literatuur en jurisprudentie, het verzorgen van scholingsbijeenkomsten voor juristen en het ondersteunen van het proefprocessenfonds. Daarnaast bracht het Instituut gevraagd en ongevraagd rapporten en adviezen uit over tal van onderwerpen.

Het Proefprocessenfonds Clara Wichmann is na de opheffing van het CLWI als zelfstandige organisatie voortgezet.

De verzameling boeken en tijdschriften van het Instituut is overgeheveld naar het IIAV, dat later herdoopt werd in Aletta en de databank, voor zover het de literatuur betreft, zou blijven beheren en actualiseren. In 2012 fuseerde Aletta met E-quality tot Atria, kennisinstituut voor emancipatie en vrouwengeschiedenis. De boeken en tijdschriften zullen nog steeds beschikbaar zijn, maar de databank vrouw en recht als zodanig is in alle fusieperikelen en websitevernieuwingen helaas gesneuveld.

Jurisprudentie

De databank met jurisprudentie van het CLWI is te vinden op de website van de Vereniging. Daarnaast is er op de site van de Vereniging een rubriek jurisprudentie actueel waar opmerkelijke en belangrijke rechterlijke uitspraken die na 2004 zijn verschenen worden gesignaleerd.

Het CLWI is op zijn beurt voortgekomen uit drie verschillende initiatieven van feministische vrouwelijke juristen in de jaren 80 van de vorige eeuw. In de eerste plaats was er vanaf 1980 een Landelijke Werkgroep Vrouw en Recht, bestaande uit feministische rechtshulpverleensters en medewerkers juridische vrouwenstudies bij universiteiten. Deze werkgroep, later vereniging, hield geregeld bijeenkomsten waarop kennis en ervaringen werden uitgewisseld en gaf commentaren op wetsvoorstellen en beleidsnota’s. In de tweede plaats is op initiatief van een aantal feministische juristes in 1983 het tijdschrift Nemesis opgericht. In de derde plaats is in 1983 de Stichting Rechtenvrouw (feministisch Proefprocessenfonds) opgericht. In 1987 zijn deze drie initiatieven samengebracht in het CLWI, dat tot oktober 2004 subsidie kreeg van het Ministerie van Justitie. In de loop van 2000 heeft nog een grondige reorganisatie van het Instituut plaatsgevonden. De gelaagde bestuursstructuur met de overkoepelende Stichting CLWI en de afzonderlijke rechtspersonen voor de Werkgroep, Nemesis en het Proefprocessenfonds is toen vervangen door één stichting. De drie verschillende activiteiten zijn daarbij behouden gebleven. Het proefprocessenfonds onderging een naamswijziging en heette sindsdien Proefprocessenfonds Clara Wichmann.
In 2018 heeft het Proefprocessenfonds Bureau Clara Wichmann aan zijn naam toegevoegd.